Hành Trình Vô Ngã by Vô Ngã Vô Ưu
Ðại Tạng Kinh Việt Nam
Tạng Luật (Vinayapiṭaka)
Đại Phẩm (Mahāvagga)
Tỳ khưu Indacanda Nguyệt Thiên
dịch
Chương 8. Y Phục (CīvarakkhandhakaṂ)
1. Tụng phẩm thứ nhất
Mục Lục
[128] Câu chuyện về thầy thuốc Jīvaka Komārabhacca
[130] Chữa bệnh cho người vợ nhà đại phú
[131] Chữa bệnh cho vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha
[132] Chữa bệnh cho nhà đại phú ở thành Rājagaha
[133] Chữa bệnh cho con trai nhà đại phú ở Bārāṇasī
[134] Chữa bệnh cho vua Pajjota xứ Ujjenī
[135] Chữa bệnh cho đức Thế Tôn
[136] Việc cho phép nhận y của gia chủ
Nội Dung
[128] Câu chuyện về thầy thuốc
Jīvaka Komārabhacca
[128] Lúc bấy giờ, đức Phật Thế Tôn ngự tại thành Rājagaha, Veḷuvana, nơi nuôi dưỡng các con sóc. Vào lúc bấy
giờ, thành Vesālī được phồn thịnh, giàu có, đông dân, nhiều người chen chúc, vật
thực dễ dàng, có bảy ngàn bảy trăm lẻ bảy tòa nhà dài, bảy ngàn bảy trăm lẻ bảy
lầu mái nhọn, bảy ngàn bảy trăm lẻ bảy công viên, bảy ngàn bảy trăm lẻ bảy hồ
sen, có nàng kỷ nữ
Ambapālī xinh đẹp, duyên dáng, yêu kiều, được phú cho làn da đẹp hạng nhất, thiện
xảo về múa, hát, đàn, được những người đàn ông có lòng say đắm cầu cạnh, nàng qua
đêm (với giá) năm mươi (kahāpaṇa). Và có nàng thành Vesālī càng thêm phần rạng rỡ.
Khi ấy, viên thị trưởng thành Rājagaha đã đi đến Vesālī do công
việc cần thiết. Viên thị trưởng thành Rājagaha đã nhìn thấy thành Vesālī là phồn
thịnh, giàu có, đông dân, nhiều người chen chúc, vật thực dễ dàng, có bảy ngàn
bảy trăm lẻ bảy tòa nhà dài, bảy ngàn bảy trăm lẻ bảy lầu mái nhọn, bảy ngàn bảy
trăm lẻ bảy công viên, bảy ngàn bảy trăm lẻ bảy hồ sen, có nàng kỷ nữ Ambapālī xinh đẹp, duyên dáng, yêu kiều,
được phú cho làn da đẹp hạng nhất, thiện xảo về múa, hát, đàn, được những người
đàn ông có lòng say đắm cầu cạnh, nàng qua đêm (với giá) năm mươi (kahāpaṇa), và có nàng thành Vesālī càng thêm phần rạng
rỡ. Sau đó, khi đã hoàn tất công việc cần làm ấy ở Vesālī, viên thị trưởng
thành Rājagaha đã quay về lại thành Rājagaha và đi đến gặp đức vua Seniya
Bimbisāra xứ Magadha, sau khi đến đã nói với đức vua Seniya Bimbisāra xứ
Magadha điều này:
- Tâu bệ hạ, thành Vesālī là phồn thịnh, giàu có, đông dân, nhiều
người chen chúc, vật thực dễ dàng, có bảy ngàn bảy trăm lẻ bảy tòa nhà dài, bảy
ngàn bảy trăm lẻ bảy lầu mái nhọn, bảy ngàn bảy trăm lẻ bảy công viên, bảy ngàn
bảy trăm lẻ bảy hồ sen, có nàng kỷ nữ Ambapālī xinh đẹp, duyên dáng, yêu kiều,
được phú cho làn da đẹp hạng nhất, thiện xảo về múa, hát, đàn, được những người
đàn ông có lòng say đắm cầu cạnh, nàng qua đêm (với giá) năm mươi (kahāpaṇa), và có nàng thành Vesālī càng thêm phần rạng
rỡ. Tâu bệ hạ, tốt đẹp thay nếu chúng ta cũng có thể đào tạo thành kỷ nữ.
- Này khanh, như thế thì khanh hãy tìm người con gái tương tợ rồi
đào tạo nàng thành kỷ nữ.
Vào lúc bấy giờ, trong thành Rājagaha có người con gái tên
Sālavatī là người xinh đẹp, duyên dáng, yêu kiều, được phú cho làn da đẹp hạng
nhất. Khi ấy, viên thị trưởng thành Rājagaha đã đào tạo người con gái Sālavatī
thành kỷ nữ. Sau đó chẳng bao lâu, nàng kỷ nữ Sālavatī đã trở nên thiện xảo về múa hát
đàn, được những người đàn ông có lòng say đắm cầu cạnh, và nàng qua đêm (với
giá) một trăm. Sau đó chẳng bao lâu, nàng kỷ nữ Sālavatī đã mang thai. Khi ấy, nàng kỷ nữ Sālavatī đã khởi ý điều này: “Đàn bà
mang thai đâu còn được đàn ông ưa thích. Nếu có người biết rằng: ‘Kỷ nữ Sālavatī mang thai’ thì tất cả các người
đeo đuổi sẽ bỏ rơi ta. Hay là ta nên cáo bệnh?” Sau đó, nàng kỷ nữ Sālavatī đã bảo người gác cổng rằng:
- Này chú em gác cổng, chớ để bất cứ người đàn ông nào vào. Và ai
hỏi ta thì bảo rằng: “Bị bệnh.”
- Thưa cô chủ, xin vâng. Người gác cổng ấy đã đáp lại nàng kỷ nữ Sālavatī.
Sau đó, khi bào thai ấy được phát triển đầy đủ, nàng kỷ nữ Sālavatī đã sanh ra đứa bé trai. Khi ấy,
nàng kỷ nữ Sālavatī đã bảo người tớ gái rằng:
- Này em, giờ hãy đặt đứa bé trai này vào trong giỏ đan loại nhỏ
rồi mang đi quăng bỏ ở đống rác.
- Thưa cô chủ, xin vâng.
Rồi người tớ gái ấy nghe theo nàng kỷ nữ Sālavatī đã đặt đứa bé trai ấy vào trong
giỏ đan loại nhỏ rồi mang đi quăng bỏ ở đống rác.
Vào lúc bấy giờ, có vương tử tên là Abhaya đang đi chầu vua vào
sáng sớm đã nhìn thấy đứa bé trai ấy đang bị bầy quạ bu quanh, sau khi nhìn thấy
đã hỏi mọi người rằng:
- Này các khanh, vật gì bị bầy quạ bu quanh vậy?
- Thưa ngài, đứa bé trai.
- Này các khanh, còn sống không?
- Thưa ngài, còn sống.
- Này các khanh, như thế thì hãy mang đứa bé trai ấy về hậu cung
của chúng ta và giao cho các vú nuôi chăm sóc.
- Thưa ngài, xin vâng.
Rồi những người dân ấy nghe theo vương tử Abhaya đã mang đứa bé
trai ấy về hậu cung của vương tử Abhaya rồi giao cho các vú nuôi (nói rằng):
- Các người hãy chăm sóc.
Họ đã đặt tên đứa bé là “Jīvaka ” (vì khi vương tử Abhaya hỏi là
“Cái gì?” thì mọi ngưòi trả lời là “Jīvati” nghĩa là “còn sống”). Và bởi vì “được
nuôi dưỡng bởi vương tử” (kumārena posāpitoti) nên đã được đặt tên là
“Komārabhacca.”
Sau đó chẳng bao lâu, Jīvaka Komārabhacca đã đạt đến tuổi hiểu biết.
Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã đi đến gặp vương tử Abhaya, sau khi đến đã nói với
vương tử Abhaya điều này:
- Thưa ngài, ai là mẹ của con, ai là cha của con?
- Này Jīvaka thương, ta cũng không biết mẹ của con; tuy nhiên ta
là cha của con vì con đã được ta nuôi dưỡng.
Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã khởi ý điều này: “Không có nghề
nghiệp không dễ gì sống nhờ vả vào các gia đình vương giả này, hay là ta nên học
lấy nghề nghiệp?”
[129] Vào lúc bấy giờ, có người thầy thuốc tiếng tăm lẫy lừng sống
ở Takkasilā. Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca không xin phép vương tử Abhaya đã đi đến
Takkasilā, tuần tự đã đi đến Takkasilā gặp người thầy thuốc ấy, sau khi đến đã
nói với người thầy thuốc ấy điều này:
- Thưa thầy, con muốn học nghề.
- Này Jīvaka mến, như vậy thì con có thể học.
Sau đó, Jīvaka Komārabhacca học nhiều, học nhanh chóng, suy nghiệm
chính xác, và điều đã được học thì không quên đi. Sau đó, khi trải qua bảy năm
Jīvaka Komārabhacca đã khởi ý rằng: “Ta học nhiều, học nhanh chóng, suy nghiệm
chính xác, và điều đã được học thì không quên đi. Và trong khi ta đã học được bảy
năm rồi mà đích cuối cùng của nghề này vẫn không được biết đến, vậy thì khi nào
đích cuối cùng của nghề này mới được biết đến?” Sau đó, Jīvaka Komārabhacca đã
đi đến gặp người thầy thuốc ấy, sau khi đến đã nói với người thầy thuốc ấy điều
này:
- Thưa thầy, con học nhiều, học nhanh chóng, suy nghiệm chính
xác, và điều đã được học thì không quên đi. Và trong khi con đã học được bảy
năm rồi mà đích cuối cùng của nghề này vẫn không được biết đến, vậy thì khi nào
đích cuối cùng của nghề này mới được biết đến?
- Này Jīvaka mến, như vậy thì con hãy cầm lấy cái thuổng, đi dạo
xung quanh Takkasilā một do tuần, nếu con thấy được bất cứ vật gì không phải là
dược phẩm thì hãy đem vật ấy về đây.
- Thưa thầy, xin vâng.
Rồi Jīvaka Komārabhacca nghe theo người thuốc ấy đã cầm lấy cái
thuổng, và trong khi đi dạo xung quanh Takkasilā một do tuần, đã không nhìn thấy
bất cứ vật gì không phải là dược phẩm. Sau đó, Jīvaka Komārabhacca đã đi đến gặp
người thầy thuốc ấy, sau khi đến đã nói với người thầy thuốc ấy điều này:
- Thưa thầy, trong khi đi dạo xung quanh Takkasilā một do tuần
con đã không thấy được bất cứ vật gì không phải là dược phẩm.
- Này Jīvaka mến, con đã học xong. Bấy nhiêu đó đã đủ cho cuộc sống
của con rồi.
Rồi người thầy thuốc ấy đã trao cho Jīvaka Komārabhacca chút ít
(tiền) dự phòng đường xa. Sau đó, Jīvaka Komārabhacca đã nhận lấy chút ít (tiền)
dự phòng đường xa rồi ra đi về phía thành Rājagaha. Sau đó, vào khoảng giữa cuộc
hành trình, ở Sāketa chút ít (tiền) dự phòng đường xa ấy đã hết. Khi ấy, Jīvaka
Komārabhacca đã khởi ý điều này: “Những con đường này hoang vắng, ít nước, ít
thức ăn, không có (tiền) dự phòng đường xa không phải dễ dàng để đi, hay là ta
nên kiếm (tiền) dự phòng đường xa?”
[130] Chữa bệnh cho người vợ
nhà đại phú
[130] Vào lúc bấy giờ, ở Sāketa có người vợ của nhà đại phú bị bệnh
đau đầu đã bảy năm. Nhiều thầy thuốc vô cùng nổi danh và tiếng tăm lừng lẫy đã
đi đến và chữa trị dài ngày vẫn không đủ khả năng làm lành bệnh; họ đã nhận
lãnh nhiều vàng rồi ra đi. Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã đi vào Sāketa và hỏi
dân chúng rằng:
- Này các người, ai bị bệnh? Tôi chữa trị ai đây?
- Này ông thầy, người vợ nhà đại phú kia bị bệnh đau đầu đã bảy
năm. Này ông thầy, hãy đi và chữa trị người vợ nhà đại phú.
Sau đó, Jīvaka Komārabhacca đã đi đến tư gia của vị đại phú, sau
khi đến đã bảo người gác cổng rằng:
- Này chú gác cổng, hãy đi và báo cho người vợ nhà đại phú điều
này: “Thưa bà, người thầy thuốc đã đến, ông ấy có ý muốn gặp bà.”
- Thưa thầy, xin vâng.
Rồi người gác cổng ấy nghe theo Jīvaka Komārabhacca đã đi đến gặp
người vợ nhà đại phú, sau khi đến đã nói với người vợ nhà đại phú điều này:
- Thưa bà, người thầy thuốc đã đến, ông ấy có ý muốn gặp bà.
- Này chú gác cổng, người thầy thuốc ra làm sao?
- Thưa bà, còn trẻ lắm.
- Này chú gác cổng, thôi đủ rồi! Thầy thuốc còn trẻ lắm thì sẽ
làm được gì cho ta? Nhiều thầy thuốc vô cùng nổi danh và tiếng tăm lừng lẫy đã
đi đến và chữa trị dài ngày vẫn không đủ khả năng làm lành bệnh; họ đã nhận
lãnh nhiều vàng rồi ra đi.
Sau đó, người gác cổng ấy đã đi đến gặp Jīvaka Komārabhacca, sau
khi đến đã nói với Jīvaka Komārabhacca điều này:
- Thưa thầy, người vợ nhà đại phú đã nói như vầy: “Này chú gác cổng,
thôi đủ rồi! Thầy thuốc còn trẻ lắm thì sẽ làm được gì cho ta? Nhiều thầy thuốc
vô cùng nổi danh và tiếng tăm lừng lẫy đã đi đến và chữa trị dài ngày vẫn không
đủ khả năng làm lành bệnh; họ đã nhận lãnh nhiều vàng rồi ra đi.”
- Này chú gác cổng, hãy đi và báo cho người vợ nhà đại phú như vầy:
“Thưa bà, người thầy thuốc đã nói như vầy: ‘Thưa bà, bà không phải đưa trước vật
gì. Khi nào khỏi bệnh, khi ấy bà muốn cho vật gì thì bà cứ việc cho vật ấy’.”
- Thưa thầy, xin vâng.
Rồi người gác cổng ấy nghe theo Jīvaka Komārabhacca đã đi đến gặp
người vợ nhà đại phú, sau khi đến đã nói với người vợ nhà đại phú điều này:
- Thưa bà, người thầy thuốc đã nói như vầy: “Thưa bà, bà không phải
đưa trước vật gì. Khi nào khỏi bệnh, khi ấy bà muốn cho vật gì thì bà cứ việc
cho vật ấy.”
- Này chú gác cổng, như thế thì hãy bảo người thầy thuốc đi đến.
- Thưa bà, xin vâng.
Rồi người gác cổng ấy nghe theo người vợ nhà đại phú đã đi đến gặp
Jīvaka Komārabhacca, sau khi đến đã nói với Jīvaka Komārabhacca điều này:
- Thưa thầy, người vợ nhà đại phú cho gọi thầy.
Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã đi đến gặp người vợ nhà đại phú,
sau khi đến đã xem xét sự biến đổi ở sắc mặt của người vợ nhà đại phú rồi nói với
người vợ nhà đại phú điều này:
- Thưa bà, tôi cần một bụm tay bơ lỏng.
Khi ấy, người vợ nhà đại phú đã bảo người trao cho Jīvaka
Komārabhacca một bụm tay bơ lỏng. Sau đó, Jīvaka Komārabhacca đã nấu sôi bụm
tay bơ lỏng ấy với nhiều loại dược phẩm rồi bảo người vợ nhà đại phú nằm ngửa ở
trên giường và cho vào theo đường mũi. Sau đó, bơ lỏng đã được cho vào theo đường
mũi ấy đã đi ra theo đường miệng. Khi ấy, người vợ nhà đại phú đã nhổ bơ lỏng ấy
vào vật đựng rồi bảo người tớ gái rằng:
- Này em, hãy thu hồi lại bơ lỏng này bằng lớp gòn.
Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã khởi ý điều này: “Thật là kỳ lạ!
Bà chủ nhà này thật là hà tiện! Bởi vì thứ bơ lỏng chỉ đáng quăng bỏ này còn được
bảo thu hồi lại bằng lớp gòn! Và nhiều thứ thuốc vô cùng quý giá của ta đã được
sử dụng, rồi bà ta sẽ trả công cán cho ta bằng cái gì đây?” Khi ấy, sau khi xem
xét sự biến đổi ở sắc mặt của Jīvaka Komārabhacca, người vợ nhà đại phú đã nói
với Jīvaka Komārabhacca điều này:
- Thưa thầy, sao thầy có vẻ lo âu vậy?
- Trong trường hợp này, tôi đã khởi ý điều này: “Thật là kỳ lạ!
Bà chủ nhà này thật là hà tiện! Bởi vì thứ bơ lỏng chỉ đáng quăng bỏ này còn được
bảo thu hồi lại bằng lớp gòn! Và nhiều thứ thuốc vô cùng quý giá của ta đã được
sử dụng, rồi bà ta sẽ trả công cán cho ta bằng cái gì đây?”
- Thưa thầy, chúng tôi là những gia chủ hiểu về điều ấy là sự tiết
kiệm. Bơ lỏng ấy là thuốc xoa chân rất tốt cho các tôi tớ và các người làm
công, hoặc là dầu cho việc đốt đèn. Thưa thầy, thầy chớ có lo âu. Sự trả công
cho thầy sẽ không phải bỏ phí.
Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã trị dứt chứng bệnh đau đầu bảy năm
của người vợ nhà đại phú chỉ bằng có mỗi một việc làm ở mũi. Sau đó, khi được
khỏi bệnh người vợ nhà đại phú đã thưởng cho Jīvaka Komārabhacca bốn ngàn. Người
con trai (nghĩ rằng): “Mẹ ta đã khỏi bệnh!” nên đã thưởng cho Jīvaka
Komārabhacca bốn ngàn. Người con dâu (nghĩ rằng): “Mẹ chồng ta đã khỏi bệnh!”
nên đã thưởng cho Jīvaka Komārabhacca bốn ngàn. Người gia chủ đại phú (nghĩ rằng):
“Vợ ta đã khỏi bệnh!” nên đã thưởng cho Jīvaka Komārabhacca bốn ngàn, một tôi
trai, một tớ gái, và chiếc xe ngựa. Sau đó, Jīvaka Komārabhacca đã cầm lấy mười
sáu ngàn ấy, một tôi trai, một tớ gái, và chiếc xe ngựa rồi ra đi đến thành
Rājagaha. Tuần tự, Jīvaka Komārabhacca đã đi đến thành Rājagaha gặp vương tử
Abhaya, sau khi đến đã nói với vương tử Abhaya điều này:
- Thưa ngài, đây là công việc đầu tiên của con gồm có mười sáu
ngàn, một tôi trai, một tớ gái, và chiếc xe ngựa. Thưa ngài, xin ngài hãy nhận
lấy cho việc đã nuôi dưỡng con.
- Này Jīvaka thương, thôi đi, hãy để cho chính con. Con hãy cho
xây biệt thự trong tư dinh của chúng ta.
- Thưa ngài, xin vâng.
Rồi Jīvaka Komārabhacca nghe theo vương tử Abhaya đã cho xây biệt
thự trong tư dinh của vương tử Abhaya.
[131] Chữa bệnh cho vua Seniya
Bimbisāra xứ Magadha
[131] Vào lúc bấy giờ, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha bị bệnh
rò rỉ (bhagandalābādha). Các vải choàng đều bị lấm lem bởi máu. Các vương phi
thấy được trêu ghẹo rằng:
- Bữa nay, chúa công tới chu kỳ. Kinh nguyệt của chúa công đã có.
Chẳng bao lâu nữa chúa công sẽ sanh con.
Vì chuyện ấy, đức vua bị xấu hổ. Sau đó, đức vua Seniya Bimbisāra
xứ Magadha đã nói với vương tử Abhaya điều này:
- Này khanh Abhaya, trẫm có bệnh giống như vầy. Các vải choàng đều
bị lấm lem bởi máu. Các vương phi thấy được trêu ghẹo rằng: “Bữa nay, chúa công
tới chu kỳ. Kinh nguyệt của chúa công đã có. Chẳng bao lâu nữa chúa công sẽ
sanh con.” Này khanh Abhaya, hãy tìm thầy thuốc hạng nào đó có thể điều trị cho
trẫm.
- Tâu bệ hạ, Jīvaka này của thần là thầy thuốc trẻ, giỏi giang, cậu
ta sẽ điều trị cho bệ hạ.
- Này khanh Abhaya, như thế thì hãy ra lệnh cho thầy thuốc
Jīvaka. Vị ấy sẽ điều trị cho trẫm.
Sau đó, vương tử Abhaya đã truyền lệnh cho Jīvaka Komārabhacca rằng:
- Này con Jīvaka, hãy đi và điều trị cho đức vua.
- Thưa ngài, xin vâng.
Rồi Jīvaka Komārabhacca nghe theo vương tử Abhaya sau khi nhét dược
phẩm vào trong móng tay rồi đã đi đến gặp đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha,
sau khi đến đã nói với đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha điều này:
- Tâu bệ hạ, hãy để thần xem bệnh của bệ hạ.
Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã trị dứt căn bệnh rò rỉ của đức vua
Seniya Bimbisāra xứ Magadha chỉ bằng có mỗi một liều thuốc thoa. Sau đó, khi được
khỏi bệnh đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đã cho người trang điểm năm trăm
người nữ với tất cả các đồ trang sức, xong bảo tháo ra, cho chất thành đống, rồi
nói với Jīvaka Komārabhacca điều này:
- Này khanh Jīvaka, tất cả các đồ trang sức này từ năm trăm người
nữ là của khanh.
- Tâu bệ hạ, không dám, chỉ xin bệ hạ hãy nhớ cho chức vụ của thần.
- Này khanh Jīvaka, như vậy thì khanh hãy phục vụ trẫm, các cung
phi, và hội chúng tỳ khưu có đức Phật đứng đầu.
- Tâu bệ hạ, xin vâng. Jīvaka Komārabhacca đã trả lời đức vua
Seniya Bimbisāra xứ Magadha.
[132] Chữa bệnh cho nhà đại
phú ở thành Rājagaha
[132] Vào lúc bấy giờ, có nhà đại phú ở thành Rājagaha bị bệnh
đau đầu đã được bảy năm. Nhiều thầy thuốc vô cùng nổi danh và tiếng tăm lừng lẫy
đã đi đến và chữa trị dài ngày vẫn không đủ khả năng làm lành bệnh; họ đã nhận
lãnh nhiều vàng rồi ra đi. Hơn nữa, ông ta đã bị các thầy thuốc từ chối. Một số
thầy thuốc đã nói như vầy: “Trong năm ngày nữa, người gia chủ đại phú này sẽ chết.”
Một số thầy thuốc khác đã nói như vầy: “Trong bảy ngày nữa, người gia chủ đại
phú này sẽ chết.” Khi ấy, vị thị trưởng thành Rājagaha đã khởi ý điều này: “Người
gia chủ đại phú này có nhiều cống hiến cho đức vua và cho thị trấn nữa. Tuy
nhiên, ông ta đã bị các thầy thuốc từ chối. Một số thầy thuốc đã nói như vầy:
‘Trong năm ngày nữa, người gia chủ đại phú này sẽ chết.’ Một số thầy thuốc khác
đã nói như vầy: ‘Trong bảy ngày nữa, người gia chủ đại phú này sẽ chết.’ Và
Jīvaka này là thầy thuốc của đức vua, trẻ tuổi, và giỏi giang, hay là chúng ta
nên cầu xin đức vua phái thầy thuốc Jīvaka điều trị cho người gia chủ đại phú vậy?”
Sau đó, viên thị trưởng thành Rājagaha đã đi đến gặp đức vua Seniya Bimbisāra xứ
Magadha, sau khi đến đã nói với đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha điều này:
- Tâu bệ hạ, người gia chủ đại phú này có nhiều cống hiến cho đức
vua và cho thị trấn nữa. Tuy nhiên, ông ta đã bị các thầy thuốc từ chối. Một số
thầy thuốc đã nói như vầy: “Trong năm ngày nữa, người gia chủ đại phú này sẽ chết.”
Một số thầy thuốc khác đã nói như vầy: “Trong bảy ngày nữa, người gia chủ đại
phú này sẽ chết.” Tâu bệ hạ, tốt đẹp thay xin bệ hạ hãy ra lệnh cho thầy thuốc
Jīvaka điều trị cho người gia chủ đại phú.
Khi ấy, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đã ra lệnh cho Jīvaka
Komārabhacca rằng:
- Này khanh Jīvaka, hãy đi và điều trị cho người gia chủ đại phú.
- Tâu bệ hạ, xin vâng.
Rồi Jīvaka Komārabhacca nghe theo lời đức vua Seniya Bimbisāra xứ
Magadha đã đi đến gặp người gia chủ đại phú, sau khi đến đã xem xét sự biến đổi
ở sắc mặt của người gia chủ đại phú rồi đã nói với người gia chủ đại phú điều
này:
- Này gia chủ, nếu tôi chữa ông khỏi bệnh ấy, tôi sẽ được công
cán gì đây?
- Thưa thầy, tất cả tài sản sẽ là của thầy và tôi sẽ là đầy tớ của
thầy.
- Này gia chủ, ông có thể nằm một bên hông trong bảy tháng không?
- Thưa thầy, tôi có thể nằm một bên hông trong bảy tháng.
- Này gia chủ, ông có thể nằm bên hông kia trong bảy tháng không?
- Thưa thầy, tôi có thể nằm bên hông kia trong bảy tháng.
- Này gia chủ, ông có thể nằm ngửa trong bảy tháng không?
- Thưa thầy, tôi có thể nằm ngửa trong bảy tháng.
Sau đó, Jīvaka Komārabhacca đã bảo người gia chủ đại phú nằm xuống
trên giường, sau khi buộc chặt ở trên giường rồi đã cắt làn da đầu, tách đôi vết
mổ, rồi lôi ra hai con sâu đưa cho mọi người thấy (nói rằng):
- Hãy xem hai con sâu một nhỏ một lớn này. Các vị thầy nào đã nói
như vầy: “Trong năm ngày nữa, người gia chủ đại phú này sẽ chết,” các vị ấy đã
thấy con sâu lớn này trong năm ngày nữa sẽ xâm nhập bộ não của người gia chủ đại
phú; do sự xâm nhập vào bộ não mà người gia chủ đại phú sẽ phải chết. Các vị thầy
ấy đã nhìn thấy đúng. Còn các vị thầy nào đã nói như vầy: “Trong bảy ngày nữa,
người gia chủ đại phú này sẽ chết,” các vị ấy đã thấy con sâu nhỏ này trong bảy
ngày nữa sẽ xâm nhập bộ não của người gia chủ đại phú; do sự xâm nhập vào bộ
não mà người gia chủ đại phú sẽ phải chết. Các vị thầy ấy đã nhìn thấy đúng.
Rồi Jīvaka Komārabhacca đã khép lại vết mổ, khâu lại đường cắt ở
đầu, và bôi thuốc mỡ vào.
Sau đó, khi trải qua bảy ngày người gia chủ đại phú đã nói với
Jīvaka Komārabhacca điều này:
- Thưa thầy, tôi không thể nằm một bên hông trong bảy tháng.
- Này gia chủ, không phải ông đã cam đoan với tôi rằng: “Thưa thầy,
tôi có thể nằm một bên hông trong bảy tháng” hay sao?
- Thưa thầy, đúng vậy. Tôi đã cam đoan, nhưng mà tôi sẽ chết mất.
Tôi không thể nằm một bên hông trong bảy tháng.
- Này gia chủ, như thế thì ngươi hãy nằm bên hông kia trong bảy
tháng.
Sau đó, khi trải qua bảy ngày người gia chủ đại phú đã nói với
Jīvaka Komārabhacca điều này:
- Thưa thầy, tôi không thể nằm bên hông kia trong bảy tháng.
- Này gia chủ, không phải ông đã cam đoan với tôi rằng: “Thưa thầy,
tôi có thể nằm bên hông kia trong bảy tháng” hay sao?
- Thưa thầy, đúng vậy. Tôi đã cam đoan, nhưng mà tôi sẽ chết mất.
Tôi không thể nằm một bên hông trong bảy tháng.
- Này gia chủ, như thế thì ngươi hãy nằm ngửa trong bảy tháng.
Sau đó, khi trải qua bảy ngày người gia chủ đại phú đã nói với
Jīvaka Komārabhacca điều này:
- Thưa thầy, tôi không thể nằm ngửa trong bảy tháng.
- Này gia chủ, không phải ông đã cam đoan với tôi rằng: “Thưa thầy,
tôi có thể nằm ngửa trong bảy tháng” hay sao?
- Thưa thầy, đúng vậy. Tôi đã cam đoan, nhưng mà tôi sẽ chết. Tôi
không thể nằm ngửa trong bảy tháng.
- Này gia chủ, nếu tôi không nói nhiều lên như thế thì ông không
thể nằm xuống được như vầy. Hơn nữa, tôi đã tính trước và biết rằng: “Trong ba
lần bảy ngày, người gia chủ đại phú sẽ khỏi bệnh.” Này gia chủ, hãy đứng dậy,
ông đã khỏi bệnh. Ông hãy xem coi “Công cán của tôi là cái gì?”
- Thưa thầy, tất cả tài sản hãy là của thầy và tôi sẽ là đầy tớ của
thầy.
- Này gia chủ, thôi đi. Ông chớ có cho tôi tất cả tài sản và chớ
có là đầy tớ của tôi. Hãy trao cho đức vua một trăm ngàn và tôi một trăm ngàn.
Sau đó, người gia chủ đại
phú được khỏi bệnh đã trao cho đức vua một trăm ngàn và Jīvaka Komārabhacca một
trăm ngàn.
[133] Chữa bệnh cho con trai
nhà đại phú ở Bārāṇasī
[133] Vào lúc bấy giờ, người con trai của nhà đại phú ở Bārāṇasī (Ba La Nại) trong lúc chơi giỡn trò nhào
lộn bị bệnh xoắn ruột. Vì thế, ngay cả cháo húp vào cũng không được tiêu hóa
đúng đắn, vật thực ăn vào cũng không được tiêu hóa đúng đắn, thậm chí việc tiểu
tiện đại tiện cũng không bình thường. Do đó, cậu trai trở nên ốm o, cằn cỗi, xuống
sắc, có vẻ xanh xao, thân hình nổi đầy gân. Khi ấy, nhà đại phú thành Bārāṇasī đã khởi ý điều này: “Con trai ta có chứng
bệnh như thế này. Ngay cả cháo húp vào cũng không được tiêu hóa đúng đắn, vật
thực ăn vào cũng không được tiêu hóa đúng đắn, thậm chí việc tiểu tiện đại tiện
cũng không bình thường. Do đó, con trai ta trở nên ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có
vẻ xanh xao, thân hình nổi đầy gân. Hay là ta nên đi đến thành Rājagaha cầu xin
đức vua phái thầy thuốc Jīvaka điều trị cho con trai của ta vậy?” Sau đó, nhà đại
phú ở Bārāṇasī đã
đi đến gặp đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha, sau khi đến đã nói với đức vua
Seniya Bimbisāra xứ Magadha điều này:
- Tâu bệ hạ, con trai thần có chứng bệnh như thế này. Ngay cả
cháo húp vào cũng không được tiêu hóa đúng đắn, vật thực ăn vào cũng không được
tiêu hóa đúng đắn, thậm chí việc tiểu tiện đại tiện cũng không bình thường. Do
đó, con trai thần trở nên ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có vẻ xanh xao, thân hình nổi
đầy gân. Tâu bệ hạ, tốt đẹp thay xin bệ hạ hãy ra lệnh cho thầy thuốc Jīvaka điều
trị cho con trai của thần.
Khi ấy, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đã ra lệnh cho Jīvaka
Komārabhacca rằng:
- Này khanh Jīvaka, hãy đi. Sau khi đi đến Bārāṇasī khanh hãy điều trị cho con trai nhà đại
phú ở Bārāṇasī.
- Tâu bệ hạ, xin vâng.
Rồi Jīvaka Komārabhacca nghe theo lời đức vua Seniya Bimbisāra xứ
Magadha đã đi Bārāṇasī gặp người con trai nhà đại phú ở Bārāṇasī, sau khi đến đã xem xét sự biến đổi ở sắc
mặt của người con trai nhà đại phú ở Bārāṇasī rồi bảo mọi người tránh đi, dùng màn che
vây kín lại, cột chặt (người con trai) vào cây cột nhà, bảo người vợ đứng ở
phía trước, rồi cắt làn da ở bụng, lấy ruột ra, đưa cho người vợ thấy (nói rằng):
- Hãy nhìn xem bệnh của tướng công bà. Vì điều này mà ngay cả
cháo húp vào cũng không được tiêu hóa đúng đắn, vật thực ăn vào cũng không được
tiêu hóa đúng đắn, thậm chí việc tiểu tiện đại tiện cũng không bình thường. Vì
điều ấy, người này trở nên ốm o, cằn cỗi, xuống sắc, có vẻ xanh xao, thân hình
nổi đầy gân.
Rồi Jīvaka Komārabhacca đã tháo gở phần ruột bị xoắn, đặt các thứ
ruột vào trở lại, khâu lại làn da bụng, rồi bôi thuốc mỡ vào.
Sau đó chẳng bao lâu, người con trai nhà đại phú ở Bārāṇasī đã được khỏi bệnh. Khi ấy, người con
trai nhà đại phú ở Bārāṇasī (nghĩ rằng): “Ta đã được khỏi bệnh” rồi đã thưởng cho Jīvaka
Komārabhacca mười sáu ngàn. Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã cầm lấy mười sáu
ngàn ấy rồi quay trở về lại thành Rājagaha.
[134] Chữa bệnh cho vua
Pajjota xứ Ujjenī
[134] Vào lúc bấy giờ, đức vua Pajjota xứ Ujjenī bị bệnh vàng da.
Nhiều thầy thuốc vô cùng nổi danh và tiếng tăm lừng lẫy đã đi đến và chữa trị
dài ngày vẫn không đủ khả năng làm lành bệnh; họ đã nhận lãnh nhiều vàng rồi ra
đi. Sau đó, đức vua Pajjota đã phái sứ giả đi đến tâu trực tiếp với đức vua
Seniya Bimbisāra xứ Magadha rằng:
- Tâu bệ hạ, tôi bị bệnh như thế này. Tâu bệ hạ, tốt đẹp thay xin
bệ hạ hãy ra lệnh cho thầy thuốc Jīvaka điều trị cho tôi.
Khi ấy, đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha đã ra lệnh cho Jīvaka
Komārabhacca rằng:
- Này khanh Jīvaka, hãy đi. Sau khi đi đến Ujjenī khanh hãy điều
trị cho đức vua Pajjota.
- Tâu bệ hạ, xin vâng.
Rồi Jīvaka Komārabhacca nghe theo lời đức vua Seniya Bimbisāra xứ
Magadha đã đi Ujjenī gặp đức vua Pajjota, sau khi đến đã xem xét sự biến đổi ở
sắc mặt của đức vua Pajjota rồi đã nói điều này:
- Tâu bệ hạ, thần sẽ đun sôi bơ lỏng và bệ hạ sẽ uống thứ ấy.
- Này khanh Jīvaka, thôi đi. Ngươi hãy làm khỏi bệnh bằng cách
nào mà có thể không dùng bơ lỏng. Đối với ta, bơ lỏng ghê tởm và không thích hợp.
Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã khởi ý điều này: “Bệnh của đức vua
này là như thế ấy; không dùng bơ lỏng ta không thể nào làm khỏi bệnh được. Hay
là ta nên nấu sôi bơ lỏng có màu cam, hương của cam, và vị của cam?” Sau đó,
Jīvaka Komārabhacca đã nấu sôi bơ lỏng có màu cam, hương của cam, và vị của cam
với nhiều loại dược phẩm. Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã khởi ý điều này: “Bơ lỏng
khi đã được đức vua này uống vào, trong khi được tiêu hóa sẽ làm ợ chua. Đức
vua này thì tàn bạo có thể cho người giết ta, hay là ta nên hỏi phòng xa trước?”
Sau đó, Jīvaka Komārabhacca đã đi đến gặp đức vua Pajjota, sau khi đến đã nói với
đức vua Pajjota điều này:
- Tâu bệ hạ, những người thầy thuốc chúng tôi nhổ các thứ rễ cây,
thu hoạch các thứ dược phẩm vào thời điểm thích hợp. Tốt đẹp thay xin bệ hạ hãy
ra lệnh cho các trạm xe và các cổng thành rằng: “Jīvaka muốn đi bằng xe nào thì
hãy để cho đi bằng xe đó, muốn đi ra bằng cổng nào thì hãy để cho đi ra bằng cổng
đó, muốn đi ra lúc nào thì hãy cho đi ra lúc đó, muốn đi vào lúc nào thì hãy
cho đi vào lúc đó.”
Sau đó, đức vua Pajjota đã ra lệnh cho các trạm xe và các cổng
thành rằng:
- Jīvaka muốn đi bằng xe nào thì hãy để cho đi bằng xe đó, muốn
đi ra bằng cổng nào thì hãy để cho đi ra bằng cổng đó, muốn đi ra lúc nào thì
hãy cho đi ra lúc đó, muốn đi vào lúc nào thì hãy cho đi vào lúc đó.
Vào lúc bấy giờ, đức vua Pajjota có con voi cái tên là
Bhaddavatikā có thể đi năm mươi do tuần (trong một ngày). Rồi Jīvaka
Komārabhacca đã đem lại thứ bơ lỏng ấy cho đức vua Pajjota (nói rằng):
- Xin bệ hạ hãy uống cam.
Sau đó, khi đã cho đức vua Pajjota uống bơ lỏng xong, Jīvaka
Komārabhacca đã đi ra chuồng voi và vội vã rời thành phố bằng con voi cái
Bhaddavatikā. Sau đó, khi đã được đức vua Pajjota uống vào và trong khi tiêu
hóa, bơ lỏng ấy đã làm ợ chua. Khi ấy, đức vua Pajjota đã nói với mọi người điều
này:
- Này các khanh, Jīvaka xảo trá đã làm cho ta phải uống bơ lỏng.
Như thế thì các khanh hãy truy nã thầy thuốc Jīvaka.
- Tâu bệ hạ, (thầy thuốc Jīvaka) đã vội vã rời thành phố bằng con
voi cái Bhaddavatikā rồi.
Vào lúc bấy giờ, đức vua Pajjota có nam nô lệ tên là Kāka được
sanh ra có nguồn gốc phi nhân có thể đi sáu mươi do tuần (trong một ngày). Khi ấy,
đức vua Pajjota đã ra lệnh cho nô lệ Kāka rằng:
- Này khanh Kāka, hãy đi và hãy đem thầy thuốc Jīvaka quay trở về
(nói rằng): “Thưa thầy, đức vua bảo đem thầy quay trở về.” Này khanh Kāka, bọn
thầy thuốc ấy vốn vô cùng quỷ quyệt nên khanh chớ có nhận lãnh bất cứ vật gì từ ông ta.
Sau đó, vào khoảng giữa đường đi tại thành Kosambī, người nô lệ
Kāka đã bắt gặp Jīvaka Komārabhacca đang dùng điểm tâm. Khi ấy, người nô lệ
Kāka đã nói với Jīvaka Komārabhacca điều này:
- Thưa thầy, đức vua bảo đem thầy quay trở về.
- Này chú em Kāka, hãy chờ cho ta ăn. Này chú em Kāka, ngươi cũng
nên ăn đi.
- Thưa thầy, thôi đi. Tôi đã được đức vua ra lệnh rằng: “Này
khanh Kāka, bọn thầy thuốc ấy vốn vô cùng quỷ quyệt nên khanh chớ có nhận lãnh bất cứ vật
gì từ ông ta.”
Vào lúc bấy giờ, Jīvaka Komārabhacca đã dùng móng tay khảy lấy
(chút) dược phẩm rồi ăn trái cây āmalaka và uống nước. Khi ấy, Jīvaka
Komārabhacca đã nói với nô lệ Kāka điều này:
- Này chú em Kāka, ngươi hãy ăn trái cây āmalaka và nên uống nước.
Khi ấy, nô lệ Kāka (nghĩ rằng): “Thầy thuốc này ăn trái cây
āmalaka và uống nước. Điều ấy xem ra không có điều gì là sai trái cả” rồi đã ăn
nửa trái āmalaka và uống nước. Khi người nô lệ ấy vừa ăn vào nửa phần của trái
āmalaka ấy liền bị ói ra ngay tại chỗ ấy. Khi ấy, nô lệ Kāka đã nói với Jīvaka
Komārabhacca điều này:
- Thưa thầy, tôi có được còn mạng sống không?
- Này chú em Kāka, chớ có sợ. Rồi chính ngươi sẽ được khỏi bệnh.
Còn đức vua thì tàn bạo, đức vua ấy cũng có thể ra lệnh giết ta; vì thế ta
không quay trở lại.
Sau khi đã trao con voi cái Bhaddavatikā cho nô lệ Kāka dắt trở về,
Jīvaka Komārabhacca đã ra đi về phía thành Rājagaha, tuần tự đã đi đến thành
Rājagaha gặp đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha, sau khi đến đã trình sự việc ấy
cho đức vua Seniya Bimbisāra xứ Magadha.
- Này khanh Jīvaka, khanh đã làm tuyệt lắm. Bởi vì nếu khanh
không vội vã ra đi, đức vua Pajjota tàn bạo ấy cũng có thể ra lệnh giết khanh.
Sau đó, đức vua Pajjota khi được khỏi bệnh đã phái sứ giả đi đến
gặp Jīvaka Komārabhacca (nói rằng):
- Jīvaka hãy đi đến. Trẫm sẽ ban đặc ân.
(Jīvaka Komārabhacca đã nhắn lại rằng:)
- Tâu bệ hạ, thôi đi. Chỉ xin bệ hạ nhớ cho chức vụ của thần.
Vào lúc bấy giờ, đức vua Pajjota được phát sanh xấp vải đôi sản
xuất tại xứ Sivi là loại hạng nhất, phẩm chất tốt, nổi tiếng, cao quý, và sang
trọng trong vô số các loại vải, trong vô số các xấp vải đôi, trong hàng trăm xấp
vải đôi, trong hàng ngàn xấp vải đôi, trong hàng trăm ngàn xấp vải đôi. Sau đó,
đức vua Pajjota đã phái người đem xấp vải đôi sản xuất tại xứ Sivi ban cho
Jīvaka Komārabhacca. Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã khởi ý điều này: “Xấp vải
đôi sản xuất tại xứ Sivi đã được đức vua Pajjota gởi đến cho ta là loại hạng nhất,
phẩm chất tốt, nổi tiếng, cao quý, và sang trọng trong vô số các loại vải,
trong vô số các xấp vải đôi, trong hàng trăm xấp vải đôi, trong hàng ngàn xấp vải
đôi, trong hàng trăm ngàn xấp vải đôi; không ai xứng đáng để sử dụng xấp vải
đôi này ngoại trừ đức Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác ấy hoặc là đức vua
Seniya Bimbisāra xứ Magadha.”
[135] Chữa bệnh cho đức Thế
Tôn
[135] Vào lúc bấy giờ, cơ thể của đức Thế Tôn phát ra mùi khó chịu.
Khi ấy, đức Thế Tôn đã bảo với đại đức Ānanda rằng:
- Này Ānanda, cơ thể của Như Lai phát ra mùi khó chịu. Như Lai muốn
uống liều thuốc xổ.
Sau đó, đại đức Ānanda đã đi đến gặp Jīvaka Komārabhacca, sau khi
đến đã nói với Jīvaka Komārabhacca điều này:
- Này đạo hữu Jīvaka, cơ thể của Như Lai phát ra mùi khó chịu.
Như Lai muốn uống liều thuốc xổ.
- Thưa ngài Ānanda, như thế thì ngài hãy thoa dầu nơi cơ thể của
đức Thế Tôn một vài ngày.
Sau đó, khi đã thoa dầu nơi cơ thể của đức Thế Tôn một vài ngày,
đại đức Ānanda đã đi đến gặp Jīvaka Komārabhacca, sau khi đến đã nói với Jīvaka
Komārabhacca điều này:
- Này đạo hữu Jīvaka, cơ thể của Như Lai đã được thoa dầu, đạo hữu
hãy suy nghĩ xem bây giờ là thời điểm của việc gì.
Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã khởi ý điều này: “Thật là không
đúng đắn cho ta việc ta dâng đức Thế Tôn liều thuốc xổ thô tháo, hay là ta nên
dùng ba nắm sen và nhiều loại dược phẩm trộn lẫn nhau rồi dâng đến đức Như
Lai?” Sau đó, Jīvaka Komārabhacca đã dùng ba nắm sen và nhiều loại dược phẩm trộn
lẫn nhau rồi đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đã dâng lên đức Thế Tôn một nắm
sen (nói rằng):
- Bạch ngài, xin đức Thế Tôn hít vào nắm sen thứ nhất này, liều
này sẽ làm đức Thế Tôn xổ mười lần.
Rồi đã dâng đức Thế Tôn nắm sen thứ hai (nói rằng):
- Bạch ngài, xin đức Thế Tôn hít vào nắm sen thứ hai này, liều
này sẽ làm đức Thế Tôn xổ mười lần.
Rồi đã dâng đức Thế Tôn nắm sen thứ ba (nói rằng):
- Bạch ngài, xin đức Thế Tôn hít vào nắm sen thứ ba này, liều này
sẽ làm đức Thế Tôn xổ mười lần. Như thế đức Thế Tôn sẽ có liều thuốc xổ tổng cộng
ba mươi lần.
Sau đó, khi đã dâng đức Thế Tôn liều thuốc xổ tổng cộng ba mươi lần,
Jīvaka Komārabhacca đã đảnh lễ đức Thế Tôn, hướng vai phải nhiễu quanh, rồi ra
đi. Khi ấy, trong khi đang đi ra khỏi cổng ra vào, Jīvaka Komārabhacca đã khởi
ý điều này: “Ta đã dâng lên đức Thế Tôn liều thuốc xổ tổng cộng ba mươi lần
nhưng do cơ thể của đức Như Lai đã bị phát ra mùi khó chịu nên sẽ không làm đức
Thế Tôn xổ đầy đủ ba mươi lần mà chỉ làm đức Thế Tôn xổ hai mươi chín lần. Tuy
nhiên, khi đức Thế Tôn đã được xổ, ngài sẽ tắm; và khi tắm, liều thuốc sẽ làm đức
Thế Tôn xổ một lần nữa. Như thế, đức Thế Tôn sẽ có được liều thuốc xổ tổng cộng
ba mươi lần.”
Khi ấy, đức Thế Tôn sau khi dùng tâm biết được ý nghĩ suy tầm của
Jīvaka Komārabhacca nên đã bảo đại đức Ānanda rằng:
- Này Ānanda, ở đây trong khi đang đi ra khỏi cổng ra vào, Jīvaka
Komārabhacca đã khởi ý điều này: “Ta đã dâng lên đức Thế Tôn liều thuốc xổ tổng
cộng ba mươi lần nhưng do cơ thể của đức Như Lai đã bị phát ra mùi khó chịu nên
sẽ không làm đức Thế Tôn xổ đầy đủ ba mươi lần mà chỉ làm đức Thế Tôn xổ hai
mươi chín lần. Tuy nhiên, khi đức Thế Tôn đã được xổ, ngài sẽ tắm; và khi tắm,
liều thuốc sẽ làm đức Thế Tôn xổ một lần nữa. Như thế, đức Thế Tôn sẽ có được
liều thuốc xổ tổng cộng ba mươi lần.” Này Ānanda, như thế thì ngươi hãy chuẩn bị
sẵn sàng nước nóng.
- Bạch ngài, xin vâng.
Rồi đại đức Ānanda nghe theo đức Thế Tôn đã chuẩn bị sẵn sàng nước
nóng.
Sau đó, Jīvaka Komārabhacca đã đi đến gặp đức Thế Tôn, sau khi đến
đã đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống ở một bên. Khi đã ngồi xuống một bên,
Jīvaka Komārabhacca đã nói với đức Thế Tôn điều này:
- Bạch ngài, đức Thế Tôn đã được xổ chưa?
- Này Jīvaka, ta đã được xổ.
- Bạch ngài, ở đây trong khi đang đi ra khỏi cổng ra vào, con đã
khởi ý điều này: “Ta đã dâng lên đức Thế Tôn liều thuốc xổ tổng cộng ba mươi lần
nhưng do cơ thể của đức Như Lai đã bị phát ra mùi khó chịu nên sẽ không làm đức
Thế Tôn xổ đầy đủ ba mươi lần mà chỉ làm đức Thế Tôn xổ hai mươi chín lần. Tuy
nhiên, khi đức Thế Tôn đã được xổ, ngài sẽ tắm; và khi tắm, liều thuốc sẽ làm đức
Thế Tôn xổ một lần nữa. Như thế, đức Thế Tôn sẽ có được liều thuốc xổ tổng cộng
ba mươi lần.” Bạch ngài, xin đức Thế Tôn hãy tắm, xin đấng Thiện Thệ hãy tắm.
Khi ấy, đức Thế Tôn đã tắm nước nóng. Khi tắm, (liều thuốc) đã
làm đức Thế Tôn xổ một lần nữa. Như thế, đức Thế Tôn đã có được liều thuốc xổ tổng
cộng ba mươi lần. Sau đó, Jīvaka Komārabhacca đã nói với đức Thế Tôn điều này:
- Bạch ngài, cho đến khi cơ thể của đức Thế Tôn trở lại bình thường,
cần kiêng đồ khất thực là nước trái cây.
Sau đó chẳng bao lâu, cơ thể của đức Thế Tôn đã được bình thường.
Khi ấy, Jīvaka Komārabhacca đã cầm lấy xấp vải đôi sản xuất tại xứ Sivi ấy đi đến
gặp đức Thế Tôn, sau khi đến đã đảnh lễ đức Thế Tôn rồi ngồi xuống ở một bên.
Khi đã ngồi xuống một bên, Jīvaka Komārabhacca đã nói với đức Thế Tôn điều này:
- Bạch ngài, con cầu xin đức Thế Tôn một điều ước muốn.
- Này Jīvaka, các đấng Như Lai đã vượt khỏi các điều ước muốn.
- Bạch ngài, điều ấy là hợp lý, điều ấy không bị chê trách.
- Này Jīvaka, hãy nói đi.
- Bạch ngài, đức Thế Tôn là vị sử dụng y may từ vải bị quăng bỏ,
và hội chúng tỳ khưu cũng vậy. Bạch ngài, xấp vải đôi sản xuất tại xứ Sivi này
của con đã được gởi đến từ vua Pajjota là loại hạng nhất, phẩm chất tốt, nổi tiếng,
cao quý, và sang trọng trong vô số các loại vải, trong vô số các xấp vải đôi,
trong hàng trăm xấp vải đôi, trong hàng ngàn xấp vải đôi, trong hàng trăm ngàn
xấp vải đôi. Bạch ngài, xin ngài thọ lãnh xấp vải đôi sản xuất tại xứ Sivi này
của con và cho phép y của gia chủ (gahapaticīvaraṃ) [1] đến hội chúng tỳ khưu.
Đức Thế Tôn đã thọ lãnh xấp vải đôi sản xuất tại xứ Sivi. Khi ấy,
đức Thế Tôn đã chỉ dạy, thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi cho
Jīvaka Komārabhacca bằng bài Pháp thoại. Sau đó, khi đã được đức Thế Tôn chỉ dạy,
thức tỉnh, khuyến khích, và tạo niềm phấn khởi bằng bài Pháp thoại, Jīvaka
Komārabhacca đã từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Thế Tôn, hướng vai phải nhiễu
quanh, rồi ra đi.
Sau đó, đức Thế Tôn nhân lý do ấy nhân sự kiện ấy đã thuyết Pháp
thoại rồi bảo các tỳ khưu rằng:
- Này các tỳ khưu, ta cho phép y của gia chủ. Vị nào thích thì
hãy là vị sử dụng y may từ vải bị quăng bỏ, vị nào thích thì hãy chấp nhận y của
gia chủ. Và này các tỳ khưu, ta ngợi khen sự biết đủ (dầu) với loại này hay loại
kia (itarītarena).
[136] Việc cho phép nhận y của
gia chủ
[136] Rồi dân chúng trong thành Rājagaha đã nghe được rằng: “Nghe
nói đức Thế Tôn đã cho phép y của gia chủ đến các vị tỳ khưu.” Và những người
dân ấy đã trở nên mừng rỡ phấn chấn (nghĩ rằng): “Giờ đây, chúng ta sẽ dâng các
vật bố thí, chúng ta sẽ làm các việc phước thiện, bởi vì đức Thế đã cho phép y
của gia chủ đến các vị tỳ khưu.” Và chỉ trong một ngày, ở trong thành Rājagaha
nhiều ngàn y đã được phát sanh.
Rồi dân chúng trong nước đã nghe được rằng: “Nghe nói đức Thế Tôn
đã cho phép y của gia chủ đến các vị tỳ khưu.” Và những người dân ấy đã trở nên
mừng rỡ phấn chấn (nghĩ rằng): “Giờ đây, chúng ta sẽ dâng các vật bố thí, chúng
ta sẽ làm các việc phước thiện, bởi vì đức Thế đã cho phép y của gia chủ đến
các vị tỳ khưu.” Và chỉ trong một ngày, ở trong nước nhiều ngàn y đã được phát
sanh.
[137] Vào lúc bấy giờ, có tấm vải choàng (pāvāro) được phát sanh
đến hội chúng. Các vị đã trình sự việc ấy lên đức Thế Tôn.
- Này các tỳ khưu, ta cho phép tấm vải choàng.
Có tấm vải choàng bằng tơ lụa (koseyyapāvāro) được phát sanh đến
hội chúng.
- Này các tỳ khưu, ta cho phép tấm vải choàng bằng tơ lụa.
Có tấm choàng lông (kojava) được phát sanh đến hội chúng.
- Này các tỳ khưu, ta cho phép tấm choàng lông.
Hết Dứt Tụng phẩm thứ nhất
Xem Tụng Phẩm 2 - Quay Về Mục Lục Chương 8
Xem Chương 9 - Quay Về Mục Lục Đại Phẩm
Quay về Mục Lục Tạng Luật
0 Comments